راستش را بخواهید، هر چقدر هم صدای آهنگ ماشین خود را بلند کنید، نمی‌توانید لرزش ماشین حین رانندگی را نادیده بگیرید. لرزش ماشین چند علت فنی دارد که بعضی از این موارد خطرناک بوده و باید فورا تعمیر شود.
در این مطلب دلایل لرزش ماشین را بررسی می‌کنیم و بعد توضیح می‌دهیم که چطور مشکل را تشخیص دهید. همچنین به تعدادی از سوال‌های شما (از جمله اینکه آیا رانندگی در این شرایط بی‌خطر است یا نه) را جواب می‌دهیم. در ادامه به ۸ مورد از رایج‌ترین دلایل لرزش ماشین اشاره می‌کنیم:
مشکل چرخ‌ها در حین حرکت
تقریبا در تمام موارد، علت لرزش ماشین حین رانندگی مربوط به چرخ است. ممکن است مشکل از چرخ و رینگ، میزان نبودن چرخ یا اصطکاک بلبرینگ باشد. در ادامه به جزییات هر یک اشاره می‌کنیم:
۱- خرابی چرخ یا رینگ
مثلا شاید طی تصادف جزیی چرخ ماشین خراش برداشته یا مدت‌هاست چرخ‌های ماشین را عوض نکرده‌اید.
تنظیم نبودن لاستیک یا آسیب دیدن آن روی عملکرد لاستیک اثر می‌گذارد. اگر به این مشکل توجه نکنید، در جاده به مشکل می‌خورید چون رانندگی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
۲- میزان نبودن چرخ
اگر چرخ بد جا انداخته شده باشد، موقع رانندگی مدام چپ و راست می‌شود تا زاویه درست را پیدا کند. این مسئله باعث لرزش و ارتعاش ماشین می‌شود.
به علاوه، قطعاتی مثل سیبک و بوشینگ به مرور زمان فرسوده می‌شود و موقع تکان دادن فرمان “بازی می‌کند”. اگر متوجه لرزش یا عملکرد ضعیف فرمان شدید، باید فورا فرمان را میزان کنید.
۳- اصطکاک بلبرینگ
بلبرینگ به چرخ اجازه می‌دهد تا در عین اتصال به اکسل، راحت بچرخد. اگر بلبرینگ آسیب ببیند، چرخ جلو و عقب می‌شود. در نتیجه بین چرخ و اکسل مقاومت به وجود می‌آید و در سرعت بالا ماشین می‌لرزد.
مشکل ترمز
ترمز بی‌جا تنها چیزی است که از کار نکردن ترمز بدتر است! اگر پایتان را روی پدال ترمز فشار می‌دهید و ماشین می‌لرزد، احتمالا مشکل از روتور ترمز (دیسک ترمز) یا قاب لنت ترمز است. مشکل روتور یا قاب لنت باعث می‌شود موقع رانندگی نیمه‌چه ترمز گرفته شود و کل ماشین بلرزد.
مشکل موتور
لرزش ماشین به خاطر موتور دو دلیل احتمالی دارد:
۱- خرابی پایه موتور
پایه موتور بین موتور و لبه موتور قرار دارد تا لرزش موتور کل ماشین را نلرزاند. اگر پایه موتور خراب شود، هر بار ماشین روشن است، لرزش آن را حس می‌کنید. هر چه قدرت موتور بیشتر شود، لرزش هم بیشتر می‌شود.
۲- خرابی شمع
وقتی عمر شمع موتور تمام شود، احتراق پیستون موتور مختل می‌شود. در نتیجه با هر چرخه احتراق، موتور به لرزه درمی‌آید. با تعویض شمع مشکل حل می‌شود. اگر باز هم مشکل برطرف نشد، فیلتر هوا و سوخت را چک کنید.
۳- کثیف بودن فیلتر سوخت یا هوا
کثیف بودن فیلتر سوخت یا هوا باعث می‌شود مواد مورد نیاز برای احتراق به شمع موتور نرسد. کمبود سوخت یا هوا هم باعث لرزش موتور می‌شود. در این حالت چراغ موتور روشن می‌شود.
۴- خمیدگی اکسل و میل گاردان
شاید اکسل ماشین به خاطر یک تصادف جزئی خم شده باشد. این مسئله باعث لرزش بین 40-50 mph می‌شود و هر چه سرعت بالا رود، لرزش را بیشتر احساس می‌کنید. از طرف دیگر، خم شدن میل گاردان باعث می‌شود در سرعت پایین ماشین بلرزد. میزان لرزش بسته به سرعت و ترمز نوسان دارد.
اگر در معاینه فنی متوجه شدید که مشکل از اکسل و میل گاردان نیست، شاید تویی چرخ خراب شده باشد. تویی یک روکش پلاستیکی است که دور انتهای هر اکسل قرار می‌گیرد. اگر تویی خراب شود، کل ماشین می‌لرزد.
۵- خرابی میل فرمان
برای اینکه ماشین بدون مشکل حرکت کند، لازم است میل فرمان (که فرمان را به مکانیزم فرمان وصل می‌کند) سالم باشد. اما بعضی از قطعات به مرور زمان اصطکاک پیدا می‌کند و باعث ایجاد مشکل در بوشینگ و سیبک می‌شود، در نتیجه فرمان می‌لرزد.
اگر فرمان بی‌دلیل و به صورت ناگهانی شروع به لرزیدن کرد، سریع پیگیری کرده و میل فرمان را چک کنید.
6- مشکل فرمان هیدرولیک
اگر فقط موقع دور زدن متوجه لرزش ماشین می‌شوید، بدانید که مشکل از فرمان هیدرولیک است. نشتی مایع فرمان خودکار را چک کنید.
۷- فنربندی
در شرایط زیر، مشکل لرزش ماشین از فنربندی است:
- میزان نبودن فنربندی
- شل بودن قطعات مثل شاک و استارت
- خرابی بعضی قطعات مثل میل مهار
اگر به فنربندی مشکوک هستید، به تعمیرکار مراجعه کنید.
8- پایین بودن مایع جعبه‌دنده
مایع جعبه‌دنده قطعات متحرک و بلبرینگ را در گیربکس نرم می‌کند و فشار هیدرولیک مورد نیاز را تولید می‌کند.
اگر سطح مایع جعبه‌دنده پایین باشد، اصطکاک به وجود می‌آید که با افزایش سرعت، باعث لرزش ماشین می‌شود. اگر متوجه نشتی شدید، فورا پیش مکانیک بروید تا جعبه‌دنده را تعمیرکند.
حالا که با دلایل لرزش ماشین آشنا شدیم، به سراغ روش تشخیص مشکل می‌رویم.
روش تشخیص لرزش ماشین
تشخیص این مشکل به پنج طریق ممکن است. معمولا مکانیک اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
1- معاینه و بالانس لاستیک
لاستیک از نظر سالم یا تنظیم بودن بررسی می‌شود. اگر لاستیک آسیب دیده باشد، مکانیک پیشنهاد می‌دهد آن را عوض کنید.
اگر لاستیک سالم باشد، مکانیک با استفاده از دستگاه تنظیم لاستیک، چرخ‌های نامیزان را میزان می‌کند. گاهی چرخش ساده لاستیک برای حل مشکل کافی است.
2- بازدید روتور ترمز
روتور ترمز از نظر زنگ‌زدگی و خمیدگی چک می‌شود. اگر روتور تاب برداشته، حتما باید عوض شود.
ممکن است مکانیک ماشین را در حالت رانندگی آزمایش کند تا ببیند آیا موقع فشار دادن پدال ترمز، ماشین می‌لرزد یا خیر. اگر موقع ترمز گرفتن، شدت ارتعاش بیشتر می‌شود، نیاز به بررسی بیشتر است. لرزش فرمان به خاطر مشکل روتور جلویی است. اگر لرزش در سایر قسمت‌ها احساس شد، یعنی مشکل از روتور عقبی است.
اگر ماشین با ترمز گرفتن نلرزد، مکانیک سراغ معاینه موتور می‌رود.
3- بازدید از موتور
روشن شدن چراغ موتور اولین علامت حاکی از بروز مشکل در موتور است. در این حالت، باید سه قطعه شامل شمع موتور، پایه موتور و مایع جعبه‌دنده را چک کنید.
مکانیک در مورد یکی از اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- شمع موتور: شمع موتور از نظر سالم بودن چک می‌شود. اگر شمع سالم بود، سراغ فیلتر سوخت و هوا می‌رویم.
- پایه موتور: پایه موتور از جنس لاستیک است و به همین خاطر، معمولا قابل تعمیر نیست. اگر پایه موتور پاره شده یا خراش برداشته، باید آن را عوض کنید.
- مایع جعبه‌دنده: پایین آمدن مایع جعبه‌دنده باعث لرزش ماشین می‌شود. در غیر این صورت، مکانیک دنبال نشتی می‌گردد و گاهی باید جعبه‌دنده را تعمیر کنید.
اگر با این موارد به نتیجه نرسیدید، باید فنربندی را چک کنید.
4- بازدید از فنربندی خودرو
مکانیک میل مهار، بوشینگ و سایر قطعات را چک می‌کند. هم فنربندی جلو و هم عقب بررسی می‌شود. مکانیک مایع فرمان را هم چک می‌کند و در میل گاردان و تویی چرخ دنبال نشتی می‌گردد.
5- معاینه میل گاردان و اکسل
خرابی میل گاردان یا خمیده شدن اکسل آخرین دلیل احتمالی برای لرزش ماشین است. خمیدگی یا آسیب دیدن میل گاردان منجر به لرزش شدید کل بدنه ماشین می‌شود. مکانیک ماشین را در حال رانندگی آزمایش می‌کند تا ببیند آیا ماشین در سرعت ثابت می‌لرزد یا نه و میل گاردان و اکسل را چک می‌کند.
معمولا اگر میل گاردان آسیب دیده باشد، به جای تعمیر باید آن را عوض کنید.
سوالات متداول درمورد لرزش ماشین
پاسخ ۳ سوال درمورد لرزش ماشین حین رانندگی
1- آیا رانندگی با ماشینی که می‌لرزد بی‌خطر است؟
پاسخ کوتاه نه است.
همه ماشین‌ها حین رانندگی کمی می‌لرزند اما لرزش شدید خبر از مشکل می‌دهد. خراب شدن بعضی از قطعات مثل روتور ترمز یا موتور خطرناک است.
اگر ماشین شما موقع رانندگی خیلی شدید می‌لرزد، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید.
2- چرا وقتی سرعتم بالا می‌رود، ماشین می‌لرزد؟
اگر با افزایش سرعت ماشینتان می‌لرزد، احتمالا مشکل از بلبرینگ یا لاستیک است. مخصوصا اگر جدیدا تصادف جزیی داشتید، ماشین را چک کنید.
3- چرا ماشین در حالت آرام می‌لرزد اما با افزایش سرعت نه؟
اگر ماشین در حالت توقف می‌لرزد اما با افزایش سرعت مشکل برطرف می‌شود، احتمالا مشکل از پایه موتور است.
پایه موتور لرزش را جذب می‌کند اما اگر خراب شود، لرزش را به بدنه ماشین انتقال می‌دهد. لرزش در حالت توقف یا سرعت پایین حس می‌شود اما در سرعت بالا، از شدت لررش کاسته می‌شود.
جمع‌بندی
لرزش ماشین حین رانندگی نه تنها آزاردهنده است، بلکه دردسرساز می‌شود چون نشان می‌دهد که ماشین یک ایرادی دارد اما حل مشکل کار سختی نیست. حتما از مکانیک قابل اعتماد کمک بگیرید.
