ECU که مخفف Engine control unit است به نام واحد کنترل الکترونیکی شناخته شده و در واقع واحد فرمان موتور است، بنابراین وجود این قطعه برای خودروهای امروزی ضروری است. در حین رانندگی، این قطعه الکترونیکی دائماً در حال جمعآوری اطلاعات است تا بتواند سایر قطعات خودرو را کنترل کند. اما سوالی که به وجود میآید این است که ECU دقیقاً چه چیزی را اندازه گیری کرده و مهمترین عملکرد این قطعه چیست؟ در این مطلب به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
کاربرد ECU چیست؟
اگر بخواهیم به زبان ساده کار ای سی یو را برای شما بگوییم باید گفت به لطف سنسورهای متعددی که در مکانهای مختلفی از خودرو قرار داده شدهاند، ECU اطلاعاتی را دریافت میکند که آنها را پردازش و سپس تجزیه و تحلیل میکند تا عملیاتی را برای سایر قطعات تعریف کند، مثلاً برای بهینهسازی مصرف و عملکرد موتور، بنزین را کم و بیش به موتور تزریق میکند. این اطلاعات با استفاده از یک برنامه ایجاد شده توسط سازنده پردازش شده و برای قطعات خودرو تعریف میشود. ECU دائماً در حال تجزیه و تحلیل اطلاعات بوده و بر اساس انبوهی از اطلاعات دریافتی، عملیات را تغییر میدهد.
این قطعه الکترونیکی در واقع یک کامپیوتر یکپارچه است که وسیله نقلیه شما برای مدیریت انواع سیستمها و عملکردهای خود به آن وابسته است. در واقع میتوان به آن لقب مغز متفکر وسیله نقلیه را داد که موتور و گیربکس به آن وابسته هستند. در ادامه به بررسی خرابیهایی که ممکن است برای ایسیو پیش آید میپردازیم:
5 دلیل اصلی خرابی ECU خودرو
ECU تقریباً هر سیستم و عملکرد مهم در خودرو را تنظیم میکند. اگر ECU شما خراب باشد، بسیاری از علائم قابل مشاهده ظاهر میشوند که همگی حکایت از خرابی ایسیو دارند و طولی نمیکشد تا متوجه شوید که ECU مسئول این خرابی بوده است. دلایل داخلی زیادی وجود دارد که میتواند به این امر کمک کند که در ادامه 5 دلیل اصلی خرابی این کامپیوتر پنهان در کاپوت شما را بیان میکنیم تا بتوانید به محض اینکه متوجه مشکلی در ECU شدید آنها را بررسی کنید.
۱- باتری خراب
باتریهای خودرو دارای سلولهای الکترونیکی هستند که برای کارکرد ECU باید دقیق و درست کار کنند. اگر یکی از سلولهای باتری ماشین شما از بین رفته باشد، ECU شما به زودی از کار میافتد. هنگامیکه تمام سلولهای باتری از بین رفته باشد خودرو قادر به حرکت نیست و این دقیقا به خاطر نرسیدن برق به ایسیو است.
۲- فرسوده شدن مهر و موم ایسیو
ECU توسط کارخانه مهر و موم شده است که این کار به دلیل جلوگیری از ورود رطوبت به داخل قطعه است. با این حال پس از چند سال این مهر و موم رو به فرسوده شدن میرود. در نتیجه بعد از فرسوده شدن آن رطوبت راحت تر عبور کرده و وارد ECU میشود.
وجود رطوبت در ECU کاملا مخرب است زیرا خوردگی روی اجزای آن ایجاد میکند. اگر رطوبت، خوردگی یا زنگزدگی به سرعت تمیز نشود، به این قطعه آسیب میرساند و در نتیجه آن شما یک ECU معیوب خواهید داشت.
۳- افت ولتاژ ECU
ECU به طور متوسط باید حداقل 9 ولت جریان برق داشته باشد اما ترجیحاً بهتر است که 12 ولت برق داشته باشد. به کمک سیم کشی موجود در ECU میتوانید میزان ولتاژ را بررسی کنید. فقط کافیست یک ولتمتر را به آن وصل کنید و این دستگاه قادر به تشخیص ولتاژ عبوری از ایسیو خواهد بود. اگر ولتاژ 6 یا کمتر باشد، به احتمال زیاد منشا مشکلات ECU شما برقرسانی به این قطعه است.
۴- اتصال نادرست کابلهای باتری
هر زمان که باتری خودرو را تعویض میکنید باید مطمئن شوید که کابلهای جامپر به درستی وصل شدهاند. اگر با اتصال نادرست کابلهای باتری به ایسیو شروع به کار کنید، ممکن است ECU در یک لحظه آسیب جدی ببیند که بعد از آن باید ایسییو را تعمیر یا احتمالاً تعویض کنید و قیمت ECU هر خودرو هم با توجه به نوع این قطعه متفاوت بوده و ممکن است میلیونها تومان هزینه روی دست شما بگذارد.
۵- خراب شدن یا ناسازگاری با سنسورها
بسیاری از خودروها دارای استارت با سنسورهای خاص خود هستند. یکی از این سنسورها میزان ولتاژ دریافتی ECU را میسنجد. اگر این سنسور خراب شود، ECU مقدار ولتاژ صحیح را دریافت نمیکند که این مورد میتواند باعث خرابی و مشکلات بیشتر در خودرو شما شود.
مشکل دیگری که ممکن است رخ دهد این است که استارت خود را با استارت جدیدی جایگزین کنید که با ECU وسیله نقلیه شما سازگار نیست. اطمینان حاصل کنید هر استارت جدیدی که خریداری میکنید دارای سنسورهای مناسب و سازگاری است که میتواند به درستی با ECU ارتباط برقرار کند.
تیونینگ ECU چگونه انجام میشود؟
نصب و آپدیت مجدد برنامههای بهینه شده ECU خودرو میتواند دستاوردهای عملکردی زیادی داشته باشد. موتورهای خودرو اغلب در کارخانه محدود میشوند و از قدرت حداکثری آنها برای بهبود عمر و مصرف سوخت استفاده نمیشود. با تیونینگ ECU میتوانید نیرو و شتابی چند برابری را به زیر کاپوت خود اضافه کنید که این یک راه سریع برای افزایش خروجی موتور شما است.
هنگامیکه بخواهید ایسیو خود را مجددا برنامهریزی کنید یک اسکنر به سوکت دیاگ خودرو که معمولاً در داخل خودرو و زیر فرمان قرار دارد متصل میشود. برنامه قدیمیپاک شده، سپس با جدیدترین نرم افزار ارائه شده که کاملا بهینه بوده و با بهترین عملکرد ECU برنامهریزی شده است جایگزین میشود. قبلاً برای تکمیل فرآیند نصب برنامه جدید روی ایسیو، حذف قطعات مرتبط به آن ضروری بود اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی تنها چیزی که نیاز دارید یک کامپیوتر با اتصال به اینترنت، یک کابل USB و یک دستگاه اسکن است که بتواند به سوکت OBD خودرو متصل شود.
تعمیرگاههای خودرو میگویند برنامه ریزی مجدد ایسیو باید هر ۳ سال یکبار انجام شود که ممکن است عملکرد مناسب خودرو را به خوبی بهبود ببخشد. با این حال به طور کلی این موضوعی است که باید به صورت موردی و با توجه به خودروی شما که ایرانی یا خارجی است بررسی شود. این چیزی نیست که مالک خودرو باید به عنوان بخشی از تعمیر و نگهداری معمول خودرو در گوشه ذهن خود داشته باشد و هر چند سال یکبار میتوان برنامه روز را روی ایسیو ریخت که هزینه خیلی زیادی هم به همراه نخواهد داشت.
چرا باید ایسیو را ریمپ کنیم؟
هنگامیکه یک سازنده خودروی جدید تولید میکند، باید تمام شرایطی را که ممکن است وسیله نقلیه در هر کشوری که قصد فروش این مدل را دارد، در نظر بگیرد و خودرویی کاملا استاندارد علل خصوص مطابق با الگوهای زیست محیطی را ارائه دهد.
این بدان معنی است که به جای بهینه سازی نرم افزار ECU برای بهترین عملکرد و بهره وری سوخت، به ناچار آنها باید استانداردهایی را برای در نظر گرفتن این شرایط انجام دهند. بنابراین شما به عنوان مالک خودرو با خودرویی مواجه میشوید که ECU آن معمولاً با این محدودیتها محدود شده است. با برنامه ریزی مجدد ECU، متخصصان این امر پارامترهای مختلف ECU را تغییر میدهند تا پتانسیل پنهان واقعی یک موتور را باز کنند. این یک فرآیند کاملاً ایمن است، زیرا پارامترها با هدف کارآمدتر کردن پارامترهای ترمودینامیکی بدون اعمال همه این محدودیتها در برنامه نویسی بهینه شدهاند.
بعد از تیونینگ یا ریمپ ECU چه اتفاقی میافتد؟
اغلب، اولین سوالی که یک مالک خودرو قبل از ریمپ کردن میپرسد این است که: “پس از برنامه ریزی مجدد یا تیونینگ ECU چند اسب بخار قدرت خودرو را افزایش خواهید داد؟” به طور کلی در مورد برنامه ریزی مجدد موتورهای جدید ایرانی و خارجی، این افزایشها میتواند از 15 تا 25 درصد از نظر گشتاور و قدرت متغیر باشد، بسته به آنچه میخواهید به دست آورید و هزینهای که برای این تیونینگ میتوانید بکنید این درصد متغیر خواهد بود.
یکی دیگر از جنبههای برنامه ریزی مجدد که نباید دست کم گرفت این است که مصرف سوخت میتواند به طور متوسط 10 تا 20 درصد کاهش یابد. پس از ارتقاء، نصب و تیونینگ ECU برای موتور از موارد زیر لذت خواهید برد:
- افزایش قدرت
- افزایش گشتاور
- پاسخ سریعتر و بهبود یافتهتر دریچه گاز
- قدرت افزایش یافته و روانتر
- مصرف سوخت بهبود یافتهتر
- سبقت راحتتر و ایمنتر
- بهرهوری بالاتر موتور و گیربکس
- واکنشپذیرتر شدن خودرو
- راحتتر عوض شدن دندهها
اگر این عوامل را ترکیب کنید و سبک رانندگی خود را برای استفاده حداکثری با آن تطبیق دهید، شاهد بهبود در مصرف سوخت خواهید بود که در موتورهای جدید میتواند به 15 تا 20 درصد برسد.
برای تیونینگ چه چیزی روی ماشین تغییر میکند؟
هیچ سخت افزاری در وسیله نقلیه شما تغییر نمیکند، فقط پارامترهای عملکرد ECU اصلاح میشود. در بسیاری از موارد، میتوان از طریق سوکت دیاگ خودرو (OBD) که معمولاً در زیر داشبورد قرار دارد، به آن دسترسی داشت. بسته به نوع خودرو و ECU، فرآیند برنامهریزی و تیونینگ ایسییو معمولاً از چند ساعت تا حداکثر یک روز طول میکشد و هر زمانی بخواهید به تنظیمات اولیه کارخانه بازگردید، این کار در عرض چند دقیقه امکانپذیر است زیرا یک نسخه اصلی به عنوان یک نسخه پشتیبان برای شما نگهداری میشود.